تصادفی نیست که در اثر‌های کلاسیک‌های غربی مانند «شیر، جادوگر» اثر سی اس لوئیس از دسر های ترکی به عنوان رشوه یاد میشود، شاید عجیب نباشد که سفرنامه نویسان دائماً به فانتزی عجیب دسرهای این بخش از جهان می‌پردازند. شاید این نتیجه آمیختگی فرهنگ‌های مختلف در امپراتوری عثمانی باشد، یا شاید تاریخ شجره نامه قوم ترکی باشد که از شرق دور آسیا به آسیای صغیر امروزی مهاجرت کرده‌اند. نتیجه هر چه که هست سبب شده تا دسرهای ترکی طرفداران زیادی در جهان داشته باشند، شما هر سبک و سلیقه‌ای که داشته باشید می‌توانید دسر محبوب‌تان را در این نقطه از جهان پیدا کنید.
چه عاشق دسرهای شیرین باشید چه دسرهای شور و شیرین را دوست داشته باشید، ما لیستی از بهترین دسرهای ترکی را گردآوری کرده‌ایم. دسرهایی که نمی‌توانید جلوی آن‌ها مقاومت کنید و به رژیم غذایی خود پایبند بمانید.
انواع دسرهای ترکی محبوب
دسرهای ترکی مدل‌های مختلف و متفاوتی دارند و در نقاط مختلف ترکیه به شکل‌های مختلفی سرو و حتی پخته میشوند، برخی از دسر‌ها محلی هستند و تنها توسط افراد محلی پخته میشوند اما برخی دیگر عمومیت بیشتری دارند و در اغلب مغازه‌های دسرفروشی در استانبول یافت میشوند. گستردگی دسرهای ترکی خصوصا دسرهای شیرین سبب شده تا استانبول به یکی از قطب‌های اصلی دسرهای شیرین در اروپا تبدیل شود. در ادامه برخی از محبوب ترین و رایج ترین دسرهای ترکی که می‌توانید در سفر به استانبول آن را پیدا و امتحان کنید بررسی خواهیم کرد
باقلواbaklava
بهترین و مشهورترین دسر در ترکیه و استانبول باقلوا است، این خوراکی که از لایه‌های ترد خمیر فیلو پر شده با پسته آسیاب شده درست میشود، در اغلب محله‌های استانبول و رستوران‌های استانبول به عنوان دسر پس از غذا سرو میشود. پس از پختن، باقلوا را با شربت شکر شیرین و عسل مانند که با لیمو دم شده است، آغشته میکنند. بوی خامه‌ای و کره‌ای استفاده شده در باقلوا ترکی در عین ترد بودن بافت آن لذتی است که در هر برش آن را حس خواهید کرد.
نام باقلوا که در جنوب شرقی شهر غازیانتپ در ابتدا ایجاد شده است توسط کمیسیون اروپا به عنوان یک نشانه جغرافیایی حفاظت شده به ثبت رسیده است. باقلوای رایج امروزی در آشپزخانه‌های کاخ توپکاپی عثمانی در قرون وسطی ابداع شده است، امروزه می‌توانید انواع مختلف باقلوا با مغز گردو، بادام، فندق، شیر بز و خامه غلیظ شده و حتی شکلات پیدا کنید!
کنافه Künefe
کنافه یک دسر محبوب بین عرب زبانان استانبول است، قدمت کنافه به قرن‌ها پیش باز می‌گردد. کنافه با شیرینی رشته‌ای (گندم رنده شده یا کادایف) آغشته به شربت شکر شیرین درست میشود. نکته اصلی خوشمزه بودن کنافه‌های استانبولی پنیر بزی خامه‌ای و بدون نمکی است که در بین لایه‌های کنافه قرار داده میشود. نسخه ترکی که بیشتر در جهان عرب محبوب است، از هاتای، منطقه‌ای هم مرز با سوریه وارد استانبول و ترکیه شده است.
لوکوم (لذف ترکی)
لوکوم نقش مهمی در فرهنگ ترکیه دارد و در ادبیات و هنر این کشور می‌توان نشانه‌های از این خوراکی ژله مانند را دید. لوکوم ترکی که قبلا “rahat ul-hulküm” نامیده می‌شد، که از زمان ترکی عثمانی وارد فرهنگ غذایی مردم ترکیه شده است، لوکوم در لغت به معنی شیرینی است که به راحتی در گلو وارد و آب میشود. در حال حاضر لوکوم‌ها در مدل‌ها و مزه‌های مختلف در استانبول تولید میشوند حتی در مغز برخی از شکلات‌ها نیز از این خوراکی خوشمزه استفاده میشود هر چند که این لوکوم‌ها مانند لوکوم‌های سنتی نرم نیستند و حس راحتی و تازگی را در افراد ایجاد نمی‌کنند. لوکوم‌های که توسط شیرینی فروش‌های سنتی استانبول پخته میشود نشاسته کمتری دارند در نتیجه به راحتی در دهان آب میشوند و طعم لوکوم اصیل را به شما منتقل میکنند. لوکوم یک دسر خوشمزه رفع تلخی قهوه ترک است، لوکوم‌های سنتی استانبول در حال حاضر در طعم‌هایی مانند قهوه، شکلات و حتی گل‌های مختلف مانند گل رز تولید میشوند هر چند که لوکوم اصلی تنها ترکیب نشاسته و شکر است و طعم دهنده خاصی ندارد. این شیرینی که به عنوان “لقمه” نیز در فارسی ترجمه شده است، به عنوان هدیه‌ای به شکل عسل که به فاتحان بازی‌های المپیک داده میشود، شناخته می‌شد. علاوه بر این، بر خلاف دونات، لوکوم نشان کوچکی از ذات فرهنگی و اجتماعی ترکیه مدرن و باستانی است.
پودینگ مرغ Tavukgöğsü
نمی‌توان در مورد دسرهای استانبول صحبت کرد اما نامی از دسر پودینگ مرغ دروغین نبرد، برخلاف نام این دسر در تولید آن از هیچ مرغی استفاده نمی‌شود اما چون فرایند بطخ آن مشابه با پودینگ سینه مرغ ترکی است به این نام شناخته میشود
پودینگ مرغ قبلاً دسری لذیذی بوده است که تنها برای سلاطی پخته و سرو می‌شده است. این پودینگ بر پایه شیر ریشه در امپراتوری روم دارد. پودینگ غلیظ که معمولاً با دارچین فراوان که روی آن قرار می‌گیرد سرو میشود، شبیه یک کنده درخت است. این دسر شیرینی کم و پروتئین بالایی دارد و انتخاب مناسبی برای افراد ورزشکار در استانبول به شمار می‌رود.
تولوبا Tulumba
طرفداران Jalebi جلبی و Churros چوروس می‌توانند از این خوراکی طلایی رنگ لذت ببرند. کنجکاو هستید که تولوبا چه طعمی دارد، به آبدارترین دوناتی که تا به حال خورده‌اید فکر کنید و حالا تصور کنید که دوبرابر مرطوب تر از آن باشد. درست مانند دونات، قبل از قرار گرفتن در شربت شیرین، در روغن سرخ میشود. تولوبا نرم و ترد است.
اگرچه تولوبا به عنوان یک خوراکی برای ماه رمضان شناخته میشود، اما در تمام طول سال به عنوان بهترین غذای خیابانی در استانبول در دسترس است ، مانند سیمیت.
حلوای آردی Un helvası
حلوا یک دسر محبوب و در عین حال همه کاره است که در سراسر بالکان، آفریقا و آسیا یافت میشود. اگرچه ترکیه دارای طیف گسترده‌ای از انواع مختلف حلوا است، حلوای آردی معمولاً شبیه بیسکویت‌های کوچک سرو میشود. این دسر نرم و ابریشمی درست مانند کره (که با آرد بو داده شده در کره تهیه میشود) در دهان شما نرم میشود و این ترکیبی عالی برای متعادل کردن طعم تلخ چای/قهوه است. یک سنت قدیمی وجود دارد که حلوا آردی را در استانبول پس از ماهی می‌خوردند تا به تعدیل مزاج بدن کمک کند. حلوای آردی معمولا در مراسم‌های تدفین در استانبول مانند ایران سرو میشود به همین دلیل در استانبول به حلوای مردگان نیز معروف است.
عاشوره Aşure
عاشوره را می‌توان یک دسر دانست که در عین حال میتواند جای غذای اصلی نیز سرو شود، مشابه سوپ در فرانسه و ایران.
این دسر سنتی ترکی به پودینگ نوح نیز معروف است، گفته میشود از زمانی که کشتی در کوه آرارات قرار گرفت، آشوره ایجاد شده است. ظاهراً یک غذای پودینگ مانند از ذخایر تمام شده در کشتی ساخته شده است.
عاشوره دسر غیر معمول است که معمولا به صورت عمومی در استانبول سرو نمی‌شود، هیچ دستورالعمل کلاسیکی برای پخت عاشوره وجود ندارد و هر کس براساس حبوباتی که در اختیار دارد آن را درست میکند، ترکیبی بین پودینگ و فرنی، ممکن است غلات، آجیل، میوه‌های خشک، دانه کاج و موارد مختلف و عجیب دیگری را در عاشوره ببینید. دسر عاشوره معطر ممکن است تا دوازده و حjی بیشتر، مواد تشکیل دهنده داشته باشد و معمولاً وگان پسند است.
دسر به Ayva tatlısı
اگر از طرفداران دسر کریستینا روستی هستید، این دسر محبوب ترکی شما را به یاد بازار معروف گوبلین می‌اندازد. درست مانند شعر، توصیه میشود این دسر اغوا کننده ترکی را دست کم نگیرید. این میوه با پختن به در آب گرم و شیرین درست میشود. سپس آن را با پکتین غلیظ میکنند تا یک دسر چسبناک، نرم، لطیف و در عین حال معطر درست شود. اگر این دسر معمولا زرد است. این غذای دسر مانند یک شومینه دنج برای زمستان است. شاید این ادویه‌های کریسمس مانند میخک و دارچین هستند که به این دسر کیفیتی مانند گنج می‌دهند. دسر به معمولاً با کمی خامه و آجیل سرو میشود. اگر یکبار این دسر محبوب را در استانبلو امتحان کنید مطمئنا به یکی از طرفداران اصلی این دسر تبدیل می‌شوید. در برخی از مواقع نیز براساس نوع به رنگ دسر ممکن است قرمز نیز باشد.
سوچوک Cevizli نمی‌شود به استانبول سفر کرده باشید اما این دسر جذاب را نشناسید، سوچوک به دلیل شباهت شکل آن به سوسیس ترکی نامگذاری شده است و هیچ گونه گوشتی ندارد. ساکوک با گردو (سوچوک سویزلی) دسر خوشمزه‌ای برای افراد وگان است چرا که در آن اصلا از شیر و تخم مرغ استفاده نمی‌شود. ترکیبات سوچوک ساده هستند: گردو در وسط لایه‌ای غلیظ از شیره انگور که سفت شده است. شیره انگور در ترکیه به دلیل داشتن آهن خوراکی مقوی برای افراد کم خون است. به کم خونی‌ها کمک میکند. گردو به دلیل داشتن امگا 3 سبب کاهش کلسترول میشود. سوچوک مواد مقوی فراوانی دارد به همین دلیل دسر مقوی و مفیدی شناخته میشود که شیرینی آن کاملا طبیعی و برگرفته از شیره انگور است.
دوندورما Dundorma
دوندورما نوعی بستنی ترکی است که معمولا در طعم‌های ساده، کاکائو و پسته‌ای سرو میشود. این بستنی ساختار متفاوت با سایر بستنی‌هایی دارد که تا به حال خورده‌اید، سفت و ضخیم اما در عین حال در دهان آب میشود. این بستنی از شهر و منطقه مرعش سرچشمه می‌گیرد. وقتی دست فروشان خیابانی، با لباس‌های عجیب و غریب عثمانی، با مشتریان خود شوخی نمی‌کنند، این بستنی را می‌توان با چاقو و چنگال مصرف کرد. دوندورما همان بستنی است که در اغلب کلیپ‌های ترکی شوخی دست فروشان با مشتریان برای خرید آن را دیده‌اید.
گولاچ Gulaş
این ابر خوراکی برای اولین بار در کتاب سلامتی قرن چهاردهمی پزشک هو سیهویی ذکر شد: یینشان ژنیائو. این دسر کاملاً ترکی/مغولی، نرم و پنبه‌مانند، پیش‌ساز باقلوای معروف در نظر گرفته میشود. کسانی که شیرینی شدید باقلوا را دوست ندارند می‌توان از گولاچ استفاده کنند که طعم ملایم تر، کلاسیک تر و سبک تری دارد.
لایه‌های «شیرینی» نازک مبتنی بر نشاسته ذرت در شیر گرم با گلاب غوطه‌ور میشوند هر لایه گولاچ طعم دار شده با پسته و دانه‌های انار است؛ این دسر لطیف به همان اندازه که زیباست خوشمزه نیز است.
گولاچ معمولا به صورت بسته بندی کارخانه‌ای نیز در ماه رمضان در یک بسته همراه با دستورالعمل در مغازه‌ها فروخته میشود. این دسر لذیذ که به عنوان یک غذای زمستانی شناخته میشود، حس یک سلطان دوران عثمانی را در شما ایجاد میکند.
پیشمانیه Pişmaniye Türk tatlısı
معمولاً «نبات ترکی» یا «آب نبات پنبه‌ای» نامیده میشود، تفاوت زیادی بین شیرینی‌های ترکی کره‌ای و آبنبات شیرین پیشمانیه وجود دارد می‌توانید نسخه اصلی یا حتی شکلاتی آن را در فروشگاه‌های هدیه به عنوان یک سوغاتی دوست داشتنی پیدا کنید.
افسانه‌ها حکایت از آن دارند که یک شیرینی پز پس از اینکه عاشق زن خود شده است این نبات ترکی را ابداع کرده است. اگرچه قلب او را به دست آورد، اما حسادت و نوسانات خلقی او باعث شد که پیشمان شود، از این رو نبات ترکی به نام پیشمانیه شناخته میشود. علیرغم این افسانه، این نامگذاری احتمالاً از فارسی یا قبطی گرفته شده است.
کاتمر Katmer tatlısı
پدر داماد که به نام «داماد کاتمر» نیز شناخته میشود، در اولین صبح عروسی یک کیمک کاتمر را به خانه تازه عروس و پدر عروس می‌فرستد. این خوراکی شیرین بر پایه کره و شکر نمادی از آرزوی یک ازدواج شیرین است، همچنین به عروس و داماد کمک میکند پس از پشت سر گذاشتن مراسم عروسی انرژی خود را بازیابی کنند. اگر چه معروف است کاتمر به روشی مشابه بورک یا باقلوا تهیه میشود، اما این شیرینی از طریق لمینت خمیر تهیه میشود. به عبارت دیگر، همان حس پوسته پوسته و کره‌ای کروسانت را دارد اما بسیار شیرین تر و با لایه‌ای از پسته‌ای.
سخن پایانی
در این مقاله تعدادی از بهترین و محبوب ترین دسرهای ترکی را معرفی کردیم، اغلب این دسر‌ها در استانبول توسط فروشندگان‌های خیابانی یا رستوران‌های محلی با قیمتی مناسب سرو میشوند. اگر از طرفداران خوراکی‌های شیرین هستید و دوست دارید طعم‌های جدید را تجربه کنید پیشنهاد میکنیم حتما این دسرهای ترکی را دربرنامه سفر به استانبول را امتحان کنید. استانبول به عنوان مهم ترین شهر توریستی در ترکیه شناخته میشود و تمامی این دسر‌ها و سایر دسرهای معروف ترکی را می‌توانید در این شهر پیدا کنید.